3 SAI LẦM PHỔ BIẾN KHI ĐĂNG KÝ SÁNG CHẾ

Sáng chế là một trong những tài sản trí tuệ có giá trị nhất của doanh nghiệp, giúp nâng cao lợi thế cạnh tranh. Việc đăng ký sáng chế không chỉ bảo vệ quyền sở hữu hợp pháp mà còn mở ra cơ hội khai thác thương mại bền vững.

Tuy nhiên, trên thực tế nhiều cá nhân, tổ chức khi tiến hành thủ tục đăng ký vẫn mắc phải những sai lầm phổ biến, dẫn đến việc sáng chế không được bảo hộ hoặc bị từ chối đơn. Dưới đây là 3 sai lầm điển hình mà doanh nghiệp cần tránh:

1. Hiểu nhầm rằng mọi sáng tạo đều có thể đăng ký sáng chế

Không phải mọi phát minh hay ý tưởng sáng tạo đều được pháp luật công nhận là sáng chế.

Theo Điều 4.12 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2022):

“Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên.”

Điều này đồng nghĩa, chỉ những giải pháp kỹ thuật mới có thể đăng ký sáng chế. Các ý tưởng như phương pháp kinh doanh, giải pháp thẩm mỹ, chương trình máy tính… cho dù sáng tạo và hữu ích, nhưng không thuộc đối tượng bảo hộ sáng chế (quy định tại Điều 59 Luật SHTT).

2. Công bố sáng chế trước khi nộp đơn đăng ký sáng chế

Một sai lầm nghiêm trọng thường gặp là công bố sáng chế trên báo chí, tại hội thảo, hoặc trên website/mạng xã hội… trước khi nộp đơn đăng ký.

Theo Điều 60 Luật SHTT, sáng chế phải có tính mới tại thời điểm nộp đơn. Nếu đã được công bố rộng rãi trước ngày nộp đơn thì sẽ mất tính mới, trừ một số trường hợp ngoại lệ rất hạn chế (ví dụ: công bố không quá 12 tháng do người có quyền đăng ký hoặc được phép của người này).

Vì vậy, nếu có ý định đăng ký, doanh nghiệp cần thận trọng khi chia sẻ thông tin ra bên ngoài. Tốt nhất nên nộp đơn trước khi công bố để đảm bảo quyền lợi.

3. Nghĩ rằng chỉ cần “tính mới ở Việt Nam” là đủ để đăng ký sáng chế

Nhiều người cho rằng chỉ cần sáng chế chưa từng được đăng ký tại Việt Nam thì sẽ được bảo hộ. Đây là quan niệm sai lầm.

Theo Điều 60 và Điều 61 Luật SHTT, tính mới và trình độ sáng tạo của sáng chế được đánh giá trên phạm vi toàn cầu. Cơ quan thẩm định sẽ tra cứu, so sánh với mọi tài liệu công bố trước đó trên thế giới. Chỉ khi sáng chế đáp ứng tính mới tuyệt đối, đồng thời có trình độ sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp, mới đủ điều kiện để được cấp bằng độc quyền sáng chế.

Do đó, trước khi nộp đơn, doanh nghiệp nên tiến hành tra cứu quốc tế (patent search) để đánh giá khả năng bảo hộ, từ đó tiết kiệm chi phí và giảm thiểu rủi ro bị từ chối.

Đăng ký sáng chế là quy trình pháp lý quan trọng, đòi hỏi sự hiểu biết chuyên sâu về luật sở hữu trí tuệ. Doanh nghiệp nên tránh các sai lầm trên và tham khảo ý kiến chuyên gia pháp lý để xây dựng chiến lược bảo hộ phù hợp.

ANLIS là tổ chức đại diện sở hữu công nghiệp được Cục Sở hữu trí tuệ cấp phép hành nghề, có đầy đủ năng lực pháp lý để thực hiện các thủ tục đại diện trong lĩnh vực sáng chế, giải pháp hữu ích, nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp.
Với đội ngũ chuyên gia kỹ thuật và luật sư giàu kinh nghiệm, ANLIS hỗ trợ soạn thảo, nộp đơn sáng chế và xử lý các tình huống phát sinh trong quá trình thẩm định.